Araştırma
Proje Başlığı Yıl |
ROBOT ARKADAŞIMLA DUYGULARI TANIYORUM, LEGOLARLA İNŞA EDİYORUM 2023 |
Destekleyen Kuruluş(lar) |
TÜBİTAK 4008 |
Proje Yürütücüsü Araştırmacı(lar) |
Assoc. Prof. Dr. Zülfü Genç (Yürütücü) Dr. Habibe GÜNEŞ (Eğitmen) |
Proje Özeti |
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) dünyanın her yerinde görülme sıklığı gittikçe artış gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluktur. OSB’li çocukların duyguları anlama ve ifade etmede sınırlı olduğu bilinmektedir. Alanyazında OSB’li çocukların eğitiminde teknoloji tabanlı eğitim yöntemlerinden insansı robot aracılı müdahalelerin sosyal iletişim becerileri üzerinde olumlu etkileri olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu uygulamaların OSB’li çocuklarda sosyal iletişim becerilerinden olan duyguyu anlama ve ifade etme üzerinde artırıcı etkisi olduğu rapor edilmektedir. Diğer yandan LEGO yapı oyuncaklarının dahil edildiği öğretim materyallerinin OSB’li çocukların beceri ve davranışları öğrenmelerinde olumlu etkisi olduğuna dair kanıtlar da mevcuttur. Bu projede, duyguları anlama ve ifade etme konusunda sorun yaşayan OSB’li çocuklara LEGO tuğlaları ve Pepper adlı bir insansı robot kullanılarak geliştirilen etkinliklerle duygu eğitimi verilmesi planlanmaktadır. Etkinlikler duyguyu anlama için duygu ifadelerini ayırt etme ve duyguları eşleştirme; duyguları ifade etme için duygu ifadelerini taklit etme ve duyguları adlandırma olmak üzere ana duygusal gelişim yeterlilik alanları ve şaşkın, mutlu, üzgün ve kızgın olmak üzere dört temel duygu etrafında düzenlenmiştir. Projenin çalışma grubunu Elazığ ilinde bulunan 4-8 yaş aralığında OSB tanısı almış 20 çocuk oluşturacaktır. Proje, Elazığ ilinde çocukların öğrenimlerine devam ettiği resmi okul öncesi ve/veya ilkokul döneminde özel eğitim ve/veya genel eğitim okullarında uygulanacaktır. Proje ekibinde yürütücü dışında, çocuk gelişimi, oyun ve LEGO tuğlalarının eğitimde kullanımı, otizm, insansı robotlar ve insan robot etkileşimi konularında alan uzmanları yer almaktadır. Ayrıca OSB’li çocuklarla çalışma deneyimi olan eğitmenler projede yer almaktadır. Proje kapsamında eğitmenlere insansı robotlar ve LEGO tuğlalarının otizmli çocuklarının duygu öğretiminde kullanımı konusunda eğitimler verilecek ve duygu öğretimi etkinlikleri tanıtılacaktır. Proje sonunda OSB’li çocukların duyguları anlama ve ifade etme yeterliliklerinin artırılması ve Türkiye’de LEGO destekli insansı robot aracılı duygu becerileri öğretimin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. |
Proje Başlığı Yıl |
21.yy Becerileri Parmaklarımızın Ucunda: Görme Engelli Öğrencilere Yönelik Yapay Zeka, Bilgi-İşlemsel Düşünme ve Kodlama Etkinlikleri 2024 |
Destekleyen Kuruluş(lar) |
TÜBİTAK 4008 |
Proje Yürütücüsü Araştırmacı(lar) |
Büşra DEMİR (Yürütücü) Dr. Habibe GÜNEŞ (Uzman) |
Proje Özeti |
Günümüzde kodlama becerisi, 21. yy ‘da tüm öğrenenler için gerekli görülen uluslararası standartların içinde yer alan önemli bir beceri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak alanyazında görme engelli öğrencilerin kodlama becerilerinin eğitimine yönelik olarak sınırlı sayıda çalışmanın yer aldığı görülmektedir. Özellikle yurtdışında eğitim programlarında ulusal çapta bilgisayar biliminin programlara entegre olmasına rağmen görme engelli öğrencilere yönelik sınırlı müdahalenin olması onların eğitimde fırsat eşitliği bağlamında yeterli imkanlara ulaşmasına ve geleceğin mesleklerine ilişkin önemli bir beceriyi kazanamamalarına neden olmaktadır. Bu nedenle bu projenin amacı, görme engelli öğrencilerin geleceğin mesleklerinde ihtiyaç duyacakları yapay zeka teknolojilerini kullanmayı öğrenmeye yönelik etkinliklerde bulunmaları, mobil uygulama geliştirme süreçlerini öğrenmeleri ve bilgi-işlemsel düşünme becerilerinin öğrenilmesi ile temel düzeyde kodlama bilgisinin kazandırılmasıdır. Böylelikle projeyle teknolojiye ilişkin bilgi ve farkındalık oluşturmayı, bu teknolojileri kullanma becerilerini arttırmayı, mobil destekli uygulamalarla öğrenci yaratıcılıklarının artırılması, bilgi işlemsel düşünme becerisini kodlama ile geliştirmeyi; bu yolla analiz, soyutlama, muhakeme, karar verme gibi temel düşünme edimlerini kazandırmayı, ayrıca ilgili kariyerlere yönelik ilham almasını, bilişsel çalışma planlarını yöneterek öz yeterliliklerini artırmak hedeflenmektedir. Öğrenenlerin toplumda yenilikçi teknolojilere açık ve söz sahibi olması önemli görülmektedir. Projede Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan ve büyük bir yıkıma sebep olan deprem sonrasında görme engelli öğrencilerin deprem sonrasında geleceğe yönelik umutlarını artırmak ve mevcut becerilerini geliştirerek onları daha iyi bir geleceğe hazırlamak için çalışma grubu Gaziantep GAP Görme Engelliler ortaokulu öğrencilerinden görme engelli veya az gören öğrencilerden 10 öğrenci olarak seçilmiştir. Projede nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılacaktır. Veri toplama aracı olarak ise yarı-yapılandırılmış görüşme soruları ve etkinlik sonunda öğrencilerin performanslarını değerlendirmek için rubrikler kullanılacaktır. Projedeki etkinliklerin beş gün sürmesi planlanmaktadır. Projenin çıktısı olarak etkinliklerin sonunda görme engelli öğrencilerin mobil uygulamalar ve yapay zeka hakkında bilgi düzeylerinin artması, bilgi işlemsel düşünme becerilerinin gelişmesi ve kendi programlarını yazmak için ilk adımı atarak geleceğe dair umutlarının artacağına inanılmaktadır. |
Hızlı Erişim